Birçok popüler kripto para birimi, Proof of Stake mutabakat mekanizmasını kullanmaktadır. Yakın bir zamanda “dönüşen” Ethereum dışında Solana, Cardano ve onlarca diğer blok zinciri Pos olarak işlem yapmaktadır.
Bu makalede, nasıl çalıştığını anlatacak ve kripto alanında Proof of Stake’in rolüne dair popüler soruları yanıtlayacağız.
Proof of Stake nedir?
Blok zincirleri merkezi olmamak üzere tasarlanmaktadır. Temellerindeki yapı, tek bir yetkilinin işlem verilerini işlemesi ve direkt olarak kayıtları tutmasından uzaklaşmayı önermektedir. Alternatif olarak, sayısız blok zinciri katılımcıları aktif olarak işlemleri onaylamaya ve kayıt defteri güncellemeye katkıda bulunmaktadır. Mutabakat mekanizmaları, herkesin kuralına göre oynadığını garanti altına almaktadır.
Mutabakat, “çifte harcama” problemine çözüm sunarak kullanıcıların dijital coinlerini bir kereden daha fazla harcamalarını önlemektedir. Aksi takdirde, kripto işlemleri işlevli bir şekilde çalışmayacaktır.
Proof of Work en eski mutabakat mekanizmasıdır. Bitcoin blok zinciri tarafından kullanıldığından ötürü genel olarak blok zinciri teknolojisinin altında yatan temel olarak algılanmaktadır. Proof of Work, madencilerin işlemleri onaylamalara ve yeni bloklar eklemelerine dayanmaktadır.
Fashionable madenciler, karmaşık matematik problemlerini çözmek için hesaplamaları işlemekte kullandıkları güçlü donanımlar ile çalışmaktadırlar. Problemi ilk çözen madenci, işlemlerin bir sonraki bloğunu blok zincirine kaydeder ve yeni basılmış coin formunda bir ödül kazanır.
Maalesef bu sistem yüksek enerji tüketimi gerektirmektedir. Diğer mutabakat mekanizmalarına kıyasla, daha yüksek ücretlere ve daha yavaş işlem hızına sahiptir.
Öte yandan Proof of Stake (ya da Pos) katılımcıların kripto ödülleri kazanmak için beyhude aktiviteler ile meşgul olmaları ve elektrik tüketmeleri yerine tokenlerinin belirli bir miktarını bir akıllı sözleşmede kilitlemelerini teklif etmektedir. Bunu yaparak, işlemleri doğrulama ve kar alma şansını elde etmektedirler. Şayet hile yapmaya yeltenirler ya da sahte bir işlemi engellemekte başarısız olurlarsa, involvement ettiklerini kaybetme riskini taşımaktadırlar.
Proof of Stake blok zincirlerinin arasında Solana, Terra, Cardano, ve yakın zamandan beridir Ethereum bulunmaktadır.
Proof of Stake Artıları
- Düşük enerji tüketiminden dolayı çevre dostudur.
- Daha az rekabetçi ve daha düşük giriş bariyeri: pahalı ekipmanlar satın almaya ve sürekliliklerini sağlamaya ihtiyaç duyulmaz
- Ek çözümler uygulandığında potansiyel olarak daha fazla ölçeklendirilebilir
Proof of Stake Eksileri
- Güvenlik bağlamında Proof of Work’e nazaran daha az etkili olabilir
- Teorik olarak büyük miktarlarda tokenleri ellerinde bulunduran doğrulayıcılar işlem doğrulama süreçlerini etkileyebileceğinden merkezileşme ihtimali
- Bir miktar coin asgari bir süre boyunca kilitli kalmalıdır ve acil bir durum oluştuğunda kullanılamaz
Staking nedir?
Staking, bir miktar kripto para birimini bir blok zinciri doğrulama havuzunda kilitleme sürecidir. Doğrulayıcı olarak da anılan stakerlar işlem süreçlerine katılım sağlarlar.
Stake edilen miktara bağlı olarak, blok zinciri algoritması doğrulayıcıları seçer, daha fazla involvement edenler önceliğe sahip olup ödülleri toplarlar. Yanlış işlemleri doğrulamak cezalara ya da involvement edilen fonların tamamının kaybedilmesine yol açar.
Son dönemlerde, involvement etmek elde tutmanın en iyi alternatifi halini almıştır ki bu sayede herkes uzun dönem yatırımlarının üstüne bir de ekstra gelir kazanabilir ve getiriliri toplayabilir. Stake etmenin en güzel kısmı ise kar elde etmek için aktif olarak alım satım işlemlerine dahil olmanıza gerek olmamasıdır. Bunun yerine, fonlarınızı belirli bir süreliğine kilitler ve banka faizine benzer bir şekilde bir ödül kazanırsınız. Piyasa faiz oranları, involvement edilen aktif varlığa bağlı olarak %1 ila %100 arasında değişkenlik gösterebilimekte olup genellikle yıllık bazda %10 oranının altına denk gelmektedir.
Staking, hali hazırda çoğu kripto borsası tarafından desteklenmektedir. Neredeyse tamamında, fonlarınızın belirli bir zaman zarfı boyunca kilitli kalması gerekmektedir ki yalnızca birkaç borsa likit staking sunmaktadır. Likit staking’de fonlarınıza dilediğiniz zaman erişebilirsiniz ve ödüller tutuyor olduğunuz aktif varlıkların minimal günlük bakiyesine göre tahakkuk etmektedir.
Kripto işlem platformu T-rex, 10’dan fazla coin arasından seçim yapabileceğiniz ve %40 oranına varan APY (Yıllık Getiri Yüzdesi) sahip olmasıyla birlikte piyasadaki en iyi likit staking seçeneğini sunmaktadır. Mevcut coinlere CVX, STETH, EMC, MINA, SMART, HYDRA, AXS, ve diğerleri dahildir. T-rex uygulaması ve borsasında staking yapılabilecek mevcut coinlerin ve tokenlerin tam listesine buradan ulaşabilirsiniz.
Uzun lafın kısası
Proof of Stake mutabakat mekanizması, Proof of Work karşısındaki sürdürülebilir bir alternatif konumundadır. Ayrıyeten asgari harcamayla herkesin doğrulama sürecine katılabilmesini mümkün kılmaktadır. Bununla kalmayıp yatırımcıların kriptolarını involvement etmelerine ve pasif gelir elde etmelerine de olanak tanımaktadır.
